Sint Joep

Ieder jaar op 19 maart vieren ze in Sittard, Sint Joep. Het belangrijkste feest voor onze stad gedurende het gehele jaar. Zelfs vele duizenden van buiten de regio komen hier naar toe om samen met onze Joepen dat feest te vieren. Zij zijn bijzonder welkom (mits ze een goed gevulde beurs hebben) in alle kroegen, winkels, eetgelegenheden en natuurlijk op de jaarmarkt. Sittard heeft namelijk met de Sint Joepmarkt de oudste en grootste jaarmarkt van ons land. Punt aan de Joeplat.
Ik ben niet oorspronkelijk van hier. Ik ben slechts import, maar durf er na 35 jaren wel onafhankelijk over te roddelen. In mijn kwaadsprekerij weet ik dus zeker dat een hele serie marktlui deze markt als hun balansopruiming beschouwen. Veel rotzooi en minderwaardig spul wordt met en onder de zegen van Sint Joep als eerste klas koopwaar aangeprezen en verkocht. Onze Joepen zijn niet krenterig of kneuterig, dat moet ik ze nageven. Het verbazingwekkende is dat er zoveel Joepenmannen zijn. Joepenvrouwen daarentegen zijn zeer zeldzaam. Veel vrouwen van de Sittardse Joepen wachten op deze dag gelaten de thuiskomst van hun Joep af. Neem maar aan dat die dan meestal ondersteuning nodig heeft, zowel geestelijke als lichamelijke. Door het rijkelijk aan Bachus offeren is de dag erna vaak ook nog een joepdag, zij het in omgekeerde volgorde. (last in first out).
Godju, in de naaste toekomst zal dit probleem zich wel zelf oplossen. Heden ten dage worden geen Joepen meer gemaakt. De huidige jongensnamen worden gekopieerd van TV series of hebben een andere exotische oorsprong. In mijn uitstervende Joepengeneratie is dat nog wel even anders. In het teloor gegane Rijke Roomse leven werd iedere boreling veiligheidshalve met meerder voornamen uitgerust. Sliep de ene patroonheilige dan werd verwacht dat een van zijn collega's even de protectie overnam. Ennu, Sint Joep zat er bijna altijd bij. Ze zijn hier heus niet gek hoor! Daar werd wel degelijk goed over nagedacht. Het ideaal van de ideale Sittardse Joep was dat hij te zijner tijd, als Sint Joep dat beliefte, met zijn Joep junior naar de Sint Joep kon gaan!
U vroeg, hoe ga je dan naar de Sint Joep?
Gewoon, je trekt iets feestelijks aan. Je moet stralen als een Joep, dat ter onderscheid van de uiterst zeldzame, meest allochtone, niet Joepen. Vervolgens ga je naar de stad. De stad, dat is de markt met zijn kroegen. Alle kroegen zijn al stampvol. Toch, als je binnenkomt word je desondanks meteen luid verwelkomd. Ze zaten nog net op jou te wachten. Nu kan het feest echt beginnen. Je voelt je dus aangenaam getroffen en gaat meteen op in de massa. Die massa is bezig zich te verdrinken. Je verdrinkt dus als het ware mee. Zo simpel is dat.
En die jaarmarkt dan?
Die is voor de vreemdelingen, de bedevaartgangers, de niet ingewijden. Die komen voor de zogenaamde koopjes. Gerookte, verse, paling bijvoorbeeld. Luidruchtig aangeprezen en verkocht door een verklede broekenman, die een Volendammer of een Urkener moet voorstellen. Kom je met de verse, vette buit thuis, lijkt deze getransformeerd tot een ordinair setje gibberige, zwarte schoenveters. Zelfs de hond lust het niet.
De magie van Sint Joep, nietwaar? Welwaar! Juist, kijk maar naar de kamerplanten die er in groothandelsassortiment worden aangeboden. Ze zien ze er op de markt prachtig uit, maar zodra je met de bush thuiskomt zet de verzuring al in. Binnen een paar dagen dienen ze als grafkrans voor de palingen in de GFT ton.
Ik heb altijd een raar gevoel gehad met Sint Joep. Hij had in die paar regels, die ik over hem las, een wat sullige uitstraling. Hij trad niet op tegen buitenspel, integendeel hij bedekte veel met zijn grote timmermansmantel. Zouden die gewiekste Sittardenaren hem daarom als hun patroonsheilige aangesteld hebben? Godsalmemakrele ...

(C)

maart 2001

mailbus van Frants

terug naar klets