Rommedoe.

Als U geen Limburger bent, weet U waarschijnlijk niet wat een rommedoe is. U hoeft ook niet stiekem naar Marie Koenen te grijpen, dat heb ik al voor U gedaan. In mijn uitgave (die van 1981) staat hij (nog) niet vermeld. Maarre, ik heb vanmiddag toch tijd genoeg dus ik zal U helemaal bijpraten.
Een rommedoe is een culinair ”Limburgs” hoogstandje. Hij heeft vele vrienden, helaas waarschijnlijk nog meer vijanden. In onze familie heeft hij vaak voor tweedracht gezorgd. Ik ben een fervente fan van hem, mijn Lulu kan hem niet zien en nog minder luchten, hoewel ik hem heb leren kennen via haar vader. Bij hun thuis was hij vaak disgenoot. Haar vader heeft me op meerdere lekkere dingen geattendeerd. Neen, ik bedoel nu niet alleen zijn oudste dochter, die is hier even buiten discussie.
In dit geval gaat het over, sigaren roken, Els (Limburgse jenever) drinken, blaasmuziek blazen enz. Juist de meer culturele zuidelijke waarden heeft hij mij leren waarderen.
”Je bent bier drinken vergeten,” merkt U op. Dat genot kende ik al, dat had ik me zelf geleerd. Met de inzichten van nu - dus achteraf bekeken - het is geen kritiek hoor, waren zijn lessen hoe goed ook bedoeld, niet allemaal even goed voor mijn gezondheid. C'est la vie, zeggen onze zuiderburen dan berustend. De kwaliteit van het leven is best een jaartje kwantiteit waard, is ook een door mij gerespecteerde troost.
Zodra de donkerste jaardagen aanbreken hebben de levenskunstenaars hier in het zuiden een aantal dingen uitgekiend om het versomberen van de mannelijke (arme) ziel te voorkomen cq. te vertragen. (Godju, nu valt het me pas op: ”Zijn vrouwen daar immuun voor?”) Er wordt dan zogezegd wat meer aandacht aan de innerlijke man besteed. Mannelijke zieltjes worden gestreeld, immers gaat de liefde van de man niet via zijn slikkert?
Bokbier wordt hier dan gedronken en daarbij behoort het bedwelmend aroma van de rommedoe. Rommedoe is Limburgse kaas, stinkkaas, een product sterk geurend naar boterzuur (C₃H₇COOH). In gewoon Nederlands zweetvoeten. De echte connaisseur neemt er nog een likje perenstroop bij.
Ik koop en eet het meestal bij onze zuiderburen, in het land van Herve, links van Luik zogezegd. (Dit is echt een culinair gidsland.) In een gerestaureerd stamineke onder middeleeuwse keldergewelven. Hier werden vroeger de gevangenen op hun laatste reis voorbereid, is op oorkondes aan de muur vermeld. Als ik me daar te zeer op concentreer krijg ik wel eens het zuur.
Door mijn geschiedenis ervaren, laat ik me meestal niet verleiden om een portie mee naar huis te nemen, voor de zogenaamde thuisconsumptie. Dat wordt niks, hooguit een deceptie. Het is net als met Franse wijn. Vroeger sleepte ik x-tallen flessen Franse wijn van onze vakantieplek mee naar huis. Tientallen kilometers heb ik omgereden om de dienst ”Invoerrechten en Accijnzen” te mislopen. Helaas, als we na weken likkebaardende onthouding eindelijk een flesje ontkurkten smaakte het spul niet meer. De geest was dan al lang uit de fles, bezweken aan de heimwee. Zo is het met een rommedoeke ook. Ge dient hem te genieten op zijn bakermat.
Toch was ik weer eigenwijs, beter gezegd ik liet me van mijn eigen wijs brengen. Afgelopen zondag, hier was het koopzondag een godslasterlijk gebeuren, togen wij naar het zuiden. Ik reed heenwaarts, dat loopt goed. Met mijn Lulu, die zoals gezegd helaas niets van rommedoekes moet weten, had ik goede afspraken gemaakt. ”Zij zou mij na de bedevaart weer noordwaarts transporteren.” Mijn Lulu rijdt niet graag in het Piottenland. Het gaat er volgens haar wat wild aan toe. Dit is natuurlijk laster, nietwaar? Welwaar! Juist!
Na een paar uurtjes kwalitatief heel goed verpoosd te hebben stelde zij voor een rommedoeke mee naar huis te nemen. Zij zag het niet zitten om over een paar weken weer met mij naar het zuiden af te zakken. (Psst .. er zijn nog twee koopzondagen voor de kerst, dus die kans is wel groot). Waarom ik akkoord ging kan ik niet uitleggen, het was waarschijnlijk de makkelijkste manier van samenwerken en dus principieel fout, hetgeen ik betreur.
Reeds in de auto begon het irriterende ongenoegen. Ze werd niet goed van de, volgens haar, penetrante geur. Typisch vrouwen, praten je eerst een rommedoeke aan en bezorgen je vervolgens een aromatische afknapper. Vervolgens trad de wet op het behoud van ellende in werking: Raampje open, slagregen binnen. Raampje dicht, de geur van zweetvoeten binnen, enz. enz.
We zijn thuisgekomen - in recordtijd omdat ik het grootste stuk hard gereden heb in ... ijselijke stilte. Dat is dus niet eerlijk. Ik heb niet kunnen nasoezen en kwam gestresst thuis. Had net zo goed kunnen gaan winkelen. Mocht vervolgens, wegens de verkilde omstandigheden, mijn rommedoeke niet in de koelkast bewaren. Goede raad was duur. Waar laat je zo'n heftig ding? Buiten in de veranda op de vensterbank! Kolossaal idee! Koel, droog en niet zinnenprikkelend.
Dan heb je nog zoiets als het noodlot, dat speelt voor de factor onvoorzien in genoemde wet. Komt tijd, komt onraad is zo ongeveer daarvan de beleving, misschien begrijpt U (als man) wat ik bedoel. Vrouwen zijn helaas op dit gebied niet zo teergevoelig.
De volgende morgen (maandag), ik had me al voorbereid op een solistisch buitenontbijt. Godju, rommedoeke weg. Pleiten, met de noorderzon vertrokken. Alles afgezocht, weg, foetsj !! Helaas, c'est la vie, aussi.
Ik verdacht terstond Atilla, de roodharige kater van de buren, van diefstal. Hij stroopt vaker 's nachts op ons territoriaal gebied. Ik hoopte dat hij een salmonella infectie zou oplopen en bezwijken aan de 60+. Noppes, Atilla verveelde mij en mijn beste vriend Lucky (de boxer) de hele dag met zijn uitdagend geflaneer over de scheidingsmuur.
Dinsdagmorgen, onze dochter komt even langs. Effe naar mam en pap kijken. Zij maakt melding van een soort lijkenlucht, geconstateerd nabij de keukendeur. Ik stel een onderzoek in. Inderdaad mijn reukorgaan signaleert zwavelwaterstof verbindingen. Rotte eieren lucht, voor de niet chemici onder U. Ik verdenk Atilla dat hij stiekem een lijkje, tijdelijk, bij ons geparkeerd heeft. Dat doet die smeerlap vaker, laat zijn buit bij ons besterven. Denkt dat hij bij ons daarmee zijn prestige opvijzelt en te gelijk bij zijn baas toch de onschuldige jongen uithangt. Wild laten besterven verbetert de smaak, heb ik op Discovery Channel gezien. Atilla kijkt dus waarschijnlijk naar dezelfde intelligente programma's als ik, maar dit terzijde. Sorry! De afgelopen zomer heb ik o.a. de stoffelijke resten van een door hem gestroopte merel en een eekhoorntje aangetroffen. Had hij handig verstopt in het hout van de haard. Nu is echter niets te vinden. Voor de zekerheid spoel ik het schrobputje een paar maal met schoon water. Het helpt niet.
Dinsdagmiddag, onze schoonzoon loopt ook effe binne. Ik vermoed om te kijken of er iets te bietsen valt. Bij de keukendeur informeert hij: ”Pa, heije moeilijkheden met de weessee?” Voordat Lulu een klaagzang aan kan heffen, manoeuvreer ik hem naar buiten. ”Snuif maar eens goed jongen, als jij weet waar dat vandaan komt, mag je weer binnenkomen.” Hij is een gezeglijke jongen en hij begreep de blik in mijn ogen. Hij rolde een zwaar sjekkie buiten en rook natuurlijk niks door de geur van de zware weduwe.
Woensdagmorgen. De stank is toegenomen. Heeft nu het stadium van vergevorderde ontbinding bereikt. Lulu dreigt drastische maatregelen te zullen nemen. Ik zou niet weten wat ze daarmee precies bedoelt. Misschien verkopen we wel het huis. Lucky is niet meer naar binnen te krijgen, loopt kwijlend buiten rond en kijkt continue naar de hemel. Zouden de drie koningen al in aantocht zijn? Kijkt hij naar het nieuwe Skylab? Dat is pas vanaf elf december te zien, maar die hond is misschien wel paranormaal begaafd, dus ... ik verwonder me over niets meer.
Woensdagmiddag. Ik word persoonlijk aansprakelijk gesteld. Ik ben nu plotsklaps bevorderd tot hoofd van de familie, een soort crisismanager. Ik weet niet of ik blij moet zijn met dat aartsvaderschap . Heb dit vaker meegemaakt, meestal zonder er veel eer mee te halen. - Shit - Ik heb ook geen rampenplan, besef ik. Besluit om nog maar eens naar buiten te gaan. Waar staat toch steeds die hond naar te loensen .. ? Het lijkt wel of er een spons aan het rolluik hangt. Auw banaan, het is de rommedoe, in vergaande staat van ontbinding.
Ik snap het. Toen ik zondagavond het rolluik naar beneden liet is dat in de rommedoe gezakt, die ik op de vensterbank in de conservering gelegd had. Vervolgens heeft dat stinkende rommedoetje heeft zich gewoon vastgeklampt en laat zich nu langzaam als een grote spin naar beneden zakken. Erg nietwaar? Welwaar! Hier zal ik nog lang van lusten, vrees ik.

(C)

dec. 2000

mailbus van Frants

terug naar klets